Aansprakelijkheid werkgever, waarom en wanneer?

Je kunt als ondernemer met personeel aansprakelijk worden gesteld voor allerlei vormen van schade. Bijvoorbeeld schade veroorzaakt door je product of door je personeel.

Hoe meer werknemers je in dienst hebt, hoe groter de kans is op fouten. Voor de fouten van je personeel kun je een schadeclaim krijgen van een andere partij. In uitzonderlijke gevallen mag je de schade op je werknemer zelf verhalen.

Aansprakelijkheid voor schade

Als werkgever ben je al snel aansprakelijk voor de schade die is veroorzaakt door werknemers van jouw bedrijf. Of dit zo is, is mede afhankelijk van de oorzaak, de vorm van schade en de maatregelen die je hebt getroffen om schade te voorkomen.

Er zijn veel vormen van schade. Denk aan schade aan gebouwen, aan voertuigen of letselschade bij betrokkenen. Daarnaast kan er financiële schade zijn door een beroepsfout. Ook brandschade of schade aan het milieu kan op jouw bedrijf verhaald worden. Je kunt een schadeclaim krijgen van je eigen werknemer. Bijvoorbeeld na een bedrijfsongeval.

Als werkgever heb je een zorgplicht. Je moet zorgen voor een veilige en goede werkomgeving voor je medewerkers. Daarnaast moet je werknemers van je bedrijf instructies geven om veilig en gezond te kunnen werken.

Die verantwoordelijkheid zorgt ervoor dat je bedrijf al snel aansprakelijk is als het toch misgaat. Aansprakelijkheid is dus een belangrijk risico voor ondernemers met personeel. 

Iedereen maakt fouten

Met name in de zakelijke dienstverlening ligt een beroepsfout op de loer. Gelukkig is er een beroepsaansprakelijkheidsverzekering (BAV).

Beperk je risico's

Het is belangrijk om te weten welke vormen van aansprakelijkheid je hebt. Er is namelijk een verschil tussen bedrijfsaansprakelijkheid en beroeps-aansprakelijkheid. Wanneer krijg je met deze vormen van aansprakelijkheid te maken als werkgever? Een paar voorbeelden:

• Aansprakelijkheid na (bedrijfs)ongeval
  Als er een ongeval plaatsvindt op de werkvloer, onderweg of op een externe werklocatie krijg je waarschijnlijk te maken met bedrijfsaansprakelijkheid. Zeker als je werknemer erbij betrokken is.
  
  Bedrijfsaansprakelijkheid gaat namelijk over fysieke schade (letsel) en schade aan bezittingen. Bijvoorbeeld als een van je werknemers per ongeluk de gevel beschadigt van een winkelpand of een medewerker verwondt tijdens werkzaamheden.

• Aansprakelijkheid na beroepsfout
  Je kunt ook te maken krijgen met schadeclaims door een beroepsfout. Vaak gaat het om een verkeerd advies, plan, ontwerp of contract waardoor jouw klant of opdrachtgever financiële schade oploopt. Je klant kan dan jouw bedrijf aansprakelijk stellen voor de schade. In dat geval is er sprake van beroepsaansprakelijkheid.
  
  Vooral in de zakelijke dienstverlening, waarbij je mogelijk betrokken bent bij grote projecten, kan de schade enorm zijn en de mogelijke schadeclaim dus ook.

Voorbeelden van aansprakelijkheid

In welke gevallen ben je nog meer aansprakelijk als werkgever? Bekijk 5 voorbeelden uit het MKB.

In de meeste gevallen wordt je bedrijf aansprakelijk gesteld voor schade door fouten van je werknemers, maar niet altijd. Als een werknemer bijvoorbeeld bewust roekeloos heeft gehandeld kan hij zelf aansprakelijk worden gesteld.

In de wet (art. 7:661 BW) staat namelijk dat als een werknemer tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst schade toebrengt, hij of zij niet aansprakelijk is, behalve er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid.

Wat is bewuste roekeloosheid?

Bewuste roekeloosheid betekent dat je medewerker overgaat tot risicovol gedrag terwijl hij zich bewust is van het risico dat hij neemt. Bijvoorbeeld als hij een grap wil uithalen met een collega terwijl hij weet dat het verkeerd kan aflopen. In zulke gevallen kan een rechter beslissen dat je werknemer zelf (een deel van) de schade moet vergoeden.

Per branche zijn er andere aandachtspunten. Lees bijvoorbeeld meer over aansprakelijkheid bij schade in de bouw (ketenaansprakelijkheid) of over aansprakelijkheid in de detailhandel.

Natuurlijk wil je schade en aansprakelijkheid het liefst voorkomen, dan heb je niet het gedoe van een aansprakelijkstelling en kun je door met ondernemen.

De kans op schade beperken doe je bijvoorbeeld door je risico's te analyseren en te zorgen voor veilige en gezonde werkomstandigheden. Zo heb je de wettelijke verplichting een RI&E te maken en een bijbehorend plan van aanpak. Lees meer over je verplichtingen als werkgever in het artikel over veiligheid op het werk.

Soms is schade niet te voorkomen. Waar gewerkt wordt, gaan af en toe dingen mis. Gelukkig kun je de schade voor jouw bedrijf opvangen met de juiste verzekeringen.

Welke aansprakelijkheidsverzekeringen heb je nodig?

• Aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven
  Een aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven is onmisbaar voor werkgevers. Met deze verzekering ben je gedekt voor aansprakelijkheid bij schade aan personen en zaken. Het gaat om schade die is veroorzaakt door jouw bedrijf: dus door jou, je werknemer(s) of door de producten die je maakt, gebruikt of levert.
  
  Wat krijg je precies met deze verzekering? Lees meer over het nut van een aansprakelijkheidsverzekering voor werkgevers.

• Beroepsaansprakelijkheid werkgever verzekeren
  Daarnaast kun je als werkgever een beroepsaansprakelijkheidsverzekering afsluiten. Deze verzekering dekt vermogensschade (financieel nadeel) door beroepsfouten van jouw bedrijf: dus van jou en je werknemers.
  
  In sommige branches is een aansprakelijkheidsverzekering voor beroepsfouten verplicht. Ook als dit niet zo is, kan het wel verstandig zijn om deze verzekering af te sluiten. Een fout van jou of een medewerker kan zomaar vele duizenden euro's kosten.

Het is slim om bij verschillende verzekeraars een offerte aan te vragen voor je gewenste aansprakelijkheidsverzekering. Daarmee krijg je een goede indicatie van de kosten voor jouw bedrijf.

Let niet alleen op de prijs bij het kiezen van een verzekering. De inhoud van de polis kan enorm verschillen. Ga eerst na wat jij precies nodig hebt. Je kunt daarvoor een verzekeringsadviseur inschakelen. Hij kan de inhoud en prijzen van verzekeringen vergelijken en de beste opties voor jouw bedrijf selecteren. Dat bespaart je een hoop tijd en geld.

Een aansprakelijkheidsverzekering is niet bij wet verplicht, maar een beroepsorganisatie, branchevereniging of opdrachtgever kan je wel verplichten om een aansprakelijkheidsverzekering te hebben. Zo eisen overheden (bij aanbestedingen) en bemiddelingsbureaus vaak dat je een eigen aansprakelijkheids¬verzekering hebt.

Een zakelijke aansprakelijkheidsverzekering is dus niet altijd verplicht. Bij een schadeclaim gaat het al snel om grote bedragen. Heb je geen financiële buffer? Dan kan je wel financiële schade oplopen. Ga voor jezelf na met welke bedrijfsrisico’s je regelmatig te maken hebt en bekijk of het verstandig is om een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten.

Regel je bedrijfsaansprakelijkheid

Hoe zorgvuldig je ook werkt, werknemers kunnen een ongeval krijgen of maken fouten. Deze verzekering dekt schade aan personen en zaken.

Beperk je risico