Iedere week in je mailbox 
Ga direct naar:
Welke vragen mag je niet stellen tijdens een sollicitatiegesprek?
De volgende vragen mag je wettelijk bepaald niet stellen aan de sollicitant:
- Ben je zwanger?
- Ben je moslim?
- Ben je PVV’er?
- Ben je homo?
- Ben je getrouwd?
- Ben je ziek?
Waarschijnlijk zul je de meeste van deze vragen nooit letterlijk zo stellen, maar vragen die op hetzelfde neerkomen, of vissen naar dit soort privézaken, is in de wet verboden. Toch zijn er ook enkele uitzonderingen, de regels op een rij.
Wettelijke regels discriminatie
Volgens artikel 1 in de Grondwet en de Algemene wet gelijke behandeling mag je als werkgever geen onderscheid maken op grond van:
- Godsdienst
- Politieke gezindheid
- Levensovertuiging
- Ras
- Geslacht
- Nationaliteit
- Seksuele geaardheid
- Burgerlijke staat
Daarnaast is er de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte. Daarin staat dat er geen onderscheid gemaakt mag worden op basis van:
- Gezondheid
Je mag dus huidige en toekomstige werknemers niet beoordelen of selecteren op bovenstaande criteria. Dat betekent dat je tijdens de hele sollicitatieprocedure – van de vacaturetekst tot aan het sollicitatiegesprek en de selectie van personeel – niet mag vragen naar deze zaken. Dat is discriminatie.
Uitzonderingen in de wet
Er zijn enkele uitzonderingen vastgelegd in de wet. In welke gevallen mag je wel vragen naar een van deze privézaken?
Lees het gratis whitepaper met daarin de waarde van personeel, alle personeelskosten op een rij en 5 manieren om te besparen.
Krijg grip op personeelskosten
De algemene regel zegt dat het alleen mag als er vanuit objectief oogpunt een legitiem doel is en het echt noodzakelijk is in verband met de functie die uitgeoefend moet worden. Bijvoorbeeld: als het geslacht echt bepalend is voor de uitoefening van de functie, mag hier wel onderscheid in gemaakt worden.
Positief discrimineren mag soms
In sommige gevallen mag er wel positief gediscrimineerd worden. Als er bijvoorbeeld een maatregel wordt genomen om meer banen te creëren voor vrouwen of personen uit een bepaalde etnische of culturele minderheidsgroep, mag er wel gevraagd worden naar deze zaken (ras en geslacht) in een vacature en tijdens het sollicitatiegesprek.
Kerkgenootschappen
De wet is in zijn geheel niet van toepassing op functies binnen kerkgenootschappen en andere genootschappen op geestelijke grondslag. Zo mag er bijvoorbeeld bij een gereformeerd verzorgingstehuis wel gevraagd worden naar personeel met een bepaalde godsdienst.
Hoe zit het met zwangerschap?
Vragen naar een eventuele zwangerschap of kinderwens is in principe verboden.
In de Wet gelijke behandeling staat namelijk: 'Onder direct onderscheid op grond van geslacht wordt mede verstaan onderscheid op grond van zwangerschap, bevalling en moederschap.'
Je mag dus ook niet vragen of iemand al moeder of vader is. Als iemand uit zichzelf deze informatie met je deelt, kun jij er niets aan doen, maar je mag op basis hiervan niet iemand voortrekken of achterstellen.
Uitzondering:
Als je er echt naar moet vragen uit 'bescherming van de vrouw, met name in verband met zwangerschap en moederschap', mag het wel. Als het bijvoorbeeld gaat om het uitoefenen van een zeer gevaarlijk beroep - waarbij buiten de periode van zwangerschapsverlof nog gevaarlijke situaties kunnen ontstaan - mag je dus wel vragen of iemand zwanger is.
Hoe zit het met ziekteverzuim?
Je mag als werkgever in principe niet vragen naar de gezondheid van een sollicitant. Ook mag je niet vragen naar zijn medische geschiedenis of naar zijn ziekteverzuim bij een vorige werkgever.
Je mag wel vragen of iemand zelf denkt in staat te zijn om het werk en de bijbehorende fysieke belasting uit te voeren, zolang je maar niet maar medische details vraagt.
Uitzonderingen:
Als het noodzakelijk is om de sollicitant te beschermen in het kader van zijn veiligheid, mag je wel vragen naar zijn gezondheid. Als een goede gezondheid noodzakelijk is voor de uitoefening van een functie, kun je een aanstellingskeuring of Preventief medisch onderzoek (PMO) laten uitvoeren. Dit moet je wel van tevoren aankondigen in de vacaturetekst.
Als er sprake is van positieve discriminatie mag er wel gevraagd worden naar een bepaalde handicap of een chronische ziekte. Bijvoorbeeld: als jij een functie hebt die juist heel geschikt is voor iemand met autisme, mag je daar wel naar vragen.
Vragen tijdens het sollicitatiegesprek
Welke onderwerpen mag je wel aansnijden tijdens het sollicitatiegesprek? Dat lees je in het artikel Welke vragen stel je bij het sollicitatiegesprek?
Lees in ons gratis whitepaper tips van ondernemers, doe je eigen risico-checklist en ontdek de top 5 verzekeringen per branche.
Welke verzekeringen heb ik nodig?
Gratis tips in je mailbox
