Preventiemedewerker
Preventiemedewerker

Preventiemedewerker aanstellen, hoe zit dat?

Elke werkgever is verplicht om ten minste één preventiemedewerker in dienst te hebben. Afhankelijk van het aantal werknemers mag je als ondernemer ook zelf die functie vervullen. Acht vragen over het aanstellen van een preventiemedewerker.

1. Wat is een preventiemedewerker?

Een preventiemedewerker is iemand die zich binnen een bedrijf inzet om ongevallen en verzuim te voorkomen. Hij let op de veiligheid op en rondom de werkplek en kijkt of de arbeidsomstandigheden voor alle werknemers goed en gezond zijn. Meestal doet hij dit naast zijn ‘gewone’ functie binnen het bedrijf.

Een preventiemedewerker verricht dus ook bijstand op het gebied van preventie en bescherming. Hij doet dit zelfstandig en onafhankelijk en kan ongevraagd adviezen geven. Bijvoorbeeld over risico’s die aanwezig zijn in je bedrijf. Hierdoor kunnen je werknemers veilig en gezond werken.

Werknemers kunnen daarnaast bij hem terecht met vragen over arbo. Een ander woord voor preventiemedewerker is arbocoördinator.

Een preventiemedewerker is niet persé de persoon die de ziekmeldingen doorgeeft aan de arbodienst. Hij zorgt er wel voor dat de kans dat mensen zich ziek moeten melden door hun werkzaamheden voorkomen kan worden.

2. Is een preventiemedewerker verplicht?

Elk bedrijf moet één of meer preventiemedewerker(s) aanstellen. Een preventiemedewerker is verplicht op grond van artikel 13 van de Arbowet. In dat artikel staat dat een werkgever zich bij zijn arbobeleid moet laten bijstaan door één of meer deskundige werknemers.

Daarbij wordt niet precies vermeld om hoeveel preventiemedewerkers het moet gaan. Wel moeten zij zodanig in aantal zijn dat zij hun werk naar behoren kunnen doen. Dat kan onder meer betekenen dat een bedrijf met meer of grotere risico’s een hoger aantal preventiemedewerkers moet aanstellen. Uiteindelijk is de situatie in je bedrijf bepalend.

Elk bedrijf moet minimaal één preventiemedewerker aanstellen. Als je niet meer dan 25 werknemers hebt, mag je als eigenaar of directeur ook zelf de rol van preventiemedewerker op je nemen.

3. Geldt deze verplichting ook voor kleine bedrijven?

Een preventiemedewerker is ook verplicht voor kleine bedrijven. Daarbij is rekening gehouden met werkgevers die niet meer dan 25 medewerkers in dienst hebben. In deze bedrijven mag de werkgever zelf de taken van de preventie-medewerker op zich nemen.

4. Hoe wordt de preventiemedewerker aangesteld?

Volgens de aangepaste Arbowet (sinds 1 juli 2017) moet je met je personeel afstemmen wie er als preventiemedewerker wordt aangesteld en wat zijn rol is. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden moeten schriftelijk worden vastgelegd.

Je moet toestemming vragen bij je personeel. Dit kan via een ondernemingsraad of personeels­vertegenwoordiging. Als je die niet hebt, moet je dit zelf afstemmen met je werknemers.

Preventiemedewerker kiezen

Naast een adviserende taak, werkt de preventiemedewerker mee aan het uitvoeren van de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en de verbetermaatregelen die daaruit voortkomen. Bij het voordragen van een preventiemedewerker aan je personeel moet je nagaan wie geschikt zou zijn om deze belangrijke rol te vervullen.

De prominentere rol vraagt wel om een stevige persoonlijkheid. Om als ‘spin in het web’ te werken, zijn naast inhoudelijke deskundigheid ook specifieke competenties nodig op het gebied van communicatie, samenwerking en doortastendheid.

Het is slim om de gekozen kandidaat of kandidaten een training of cursus te laten volgen. Een goed getrainde medewerker kan je bedrijf veel opleveren.

Bonus: persoonlijke rapport

Klaar voor (meer) personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

5. Wat zijn de taken van een preventiemedewerker?

Volgens de Arbowet heeft een preventiemedewerker in elk geval de volgende taken:

  • meewerken aan het verrichten en opstellen van een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)
  • adviseren aan of nauw samenwerken met de ondernemingsraad of personeels­vertegenwoordiging over de maatregelen voor een zo goed mogelijk arbobeleid
  • adviseren aan en samenwerken met de bedrijfsarts en andere arbodienstverleners.
  • (mede) uitvoeren van deze maatregelen

De taken hoeven zich overigens niet te beperken tot deze opsomming. Zo kan de gekozen medewerker ook zijn collega’s voorlichten over veilig en gezond werken. Daarnaast kan hij bij eventuele ongevallen assistentie verlenen aan de Arbeidsinspectie.

Preventiemedewerker en RI&E

Het is belangrijk dat het niveau van deskundigheid van de preventiemedewerker aansluit bij de risico’s in het bedrijf. De Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) maakt die risico’s inzichtelijk.

Als een preventiemedewerker goed op de hoogte en getraind is en de RI&E is uitgevoerd, is hij maximaal zes uren per maand bezig met zijn taken.

Voor bedrijven met minder dan 25 werknemers mag jij als werkgever de rol van preventiemedewerker op je nemen. Toch zie je ook bij bedrijven met minder dan 25 werknemers dat iemand anders – naast zijn eigen functie – wordt aangesteld.

De taken zijn namelijk zo specifiek en belangrijk dat het goed is om deze te neer te leggen bij iemand die er tijd en aandacht aan kan besteden.

RI&E uitvoeren

De preventiemedewerker gaat na of de huidige RI&E compleet en actueel is. Hij is ervoor verantwoordelijk dat er - waar nodig - een actuele RI&E komt. Dat betekent niet dat hij die RI&E helemaal zelf moet maken.

Sterker nog, het is verstandig om dit met meerdere mensen samen te doen. Dat kan ook met professionals buiten je eigen bedrijf. Als de preventiemedewerker goed op de hoogte en getraind is, weet hij sneller met wie en waarover hij moet schakelen. Dit betekent dat hij effectiever kan werken.

Plan van aanpak opstellen Preventiemedewerker aanstellen taken wet arbo preventie medewerker

Hij start ook met het Plan van aanpak waarin staat hoe de RI&E uitgevoerd wordt; met welk instrument, met welke deskundigen en met welke werknemers.

Als je de RI&E moet toetsen, bespreekt een externe arbodeskundige met de preventie-medewerker of de inventarisatie in het Plan van aanpak goed is.

Als de preventie-medewerker opgeleid is, is de externe deskundige een echte sparringpartner en een adviseur in plaats van iemand die hem vertelt wat hij moet doen. 

Voortgang RI&E rapporteren

De preventiemedewerker rapporteert over de voortgang van de RI&E aan de ondernemingsraad of personeels­vertegenwoordiging en de werkgever.

De uitvoering van de verbetermaatregelen en het adviseren van werknemers hoort hier ook bij. Want de RI&E is niet alleen voor de werkgever. Juist voor de werknemers zorgt het voor veiligheid in het bedrijf.

En als de werknemer veiliger zijn werk kan doen, is de kans op ongelukken en de kans op ziekte­verzuim een stuk kleiner en gaat hij blijer naar zijn werk. En iedereen weet; een gelukkige werknemer is een productieve werknemer die minder snel van baan wisselt.

Wat zijn nog meer manieren om goede werknemers langer aan boord te houden? Lees meer over personeels­behoud.

6. Heeft een preventiemedewerker een cursus nodig?

Een preventiemedewerker moet kunnen beschikken over voldoende deskundigheid en ervaring. Dit stelt hem in staat om de bijstand naar behoren te verlenen.

Het volgen van een cursus voor preventiemedewerkers kan daaraan bijdragen. Een dergelijke cursus maakt soms deel uit van een verzuim­verzekering. Een verzekerings­adviseur kan je daar meer over vertellen.

7. Mag je iemand van buiten aanstellen als preventiemedewerker?

Het is in principe niet toegestaan om iemand van buiten aan te stellen als preventie-medewerker. Het is namelijk belangrijk dat deze persoon goed op de hoogte is van risico’s in je onderneming. Dat is beter gewaarborgd als het gaat om een werknemer.

Uitzonderingen zijn alleen toegestaan als de mogelijkheden onvoldoende zijn om de bijstand binnen het bedrijf te organiseren.

8. Wie is eindverantwoordelijk voor het arbobeleid?

Hoewel een preventiemedewerker je ondersteunt, blijf je als ondernemer eindverantwoordelijk voor het arbobeleid. Daarbij is het belangrijk om te weten dat een preventie medewerker dezelfde ontslagbescherming geniet als een OR-lid. Dat betekent onder meer dat je hem op grond van zijn taken niet mag benadelen in zijn positie in het bedrijf.

Branches ondernemers

Ken jij de risico's al?

Jouw bedrijf is goud waard, voorkom uitglijders. Ontdek de gevaren in de horeca, bouw, detailhandel, groothandel, persoonlijke of zakelijke dienst­verlening en beperk je risico's.

Meest gelezen

Hitteplan voor je personeel maken

In Nederland hebben we een Nationaal Hitteplan, maar als ondernemer ben je zelf verantwoordelijk voor de werkomstandigheden van je personeel. Maak dus een eigen hitteplan dat voldoet aan de regels. Zo pak je het aan.

Thuiswerken, wat zegt de Arbowet?

Door de coronacrisis werken veel mensen vanuit huis. Wat betekent dat voor jou als werkgever? Waar moet je volgens de Arbowet op letten? En hoe kun je ergonomische en psychische klachten bij jouw personeel voorkomen? Tips van twee experts.

Whitepapers en online tests