Alcoholbeleid voor personeel opstellen

Het is slim om als werkgever regels op te stellen over het gebruik van alcohol tijdens en voor het werk. Dit wordt vaak een alcoholbeleid genoemd. Wat zegt de wet over alcohol op het werk? Waarom zou je een alcoholbeleid opstellen? En hoe doe je dat? De antwoorden vind je in dit artikel.

Wet: alcohol op het werk niet verboden

Alcoholgebruik op het werk is volgens de Nederlandse wet niet verboden. Een bedrijf mag zelf regels opstellen over het gebruik van alcohol. Het gaat dan over alcoholgebruik onder werktijd en voor aanvang van het werk - voor zover dat invloed kan hebben op de arbeidsprestatie van werknemers.

Alcoholbeleid opstellen, waarom?

Alcohol op het werk kan tot grote problemen leiden als er geen grenzen worden gesteld. Werknemers die aangeschoten of dronken zijn of een alcoholprobleem hebben, worden al snel minder productief. Dit wordt ook wel presenteïsme genoemd: ze zijn er wel, maar werken minder hard en nauwkeurig. 

Alcoholgebruik leidt ook vaak tot ziekte­verzuim en verslechtering van de werksfeer. Het kan zelfs leiden tot ongevallen en reputatieschade voor je werknemer en jouw bedrijf. Dit alles kan je bedrijf veel tijd en geld kosten.

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Beperk je risico's

Een alcoholbeleid is dus geen overbodige luxe. Het geeft je een houvast om iets te doen aan (overdadig) alcoholgebruik door werknemers. Met een alcoholbeleid is er voor iedereen binnen het bedrijf duidelijkheid. Bij een kwestie kun je simpelweg wijzen op de regels die zijn opgesteld.

Alcoholbeleid opstellen, hoe?

Regels over alcoholgebruik kun je opnemen in een gedragscode of in een personeels­handboek. Je omschrijft daarin duidelijk wat je van je werknemers verwacht en wat de consequenties zijn als de regels worden overtreden.

Denk aan de volgende regels op het gebied van alcoholgebruik:

• Wanneer mag er alcohol gebruikt worden?
  • Bijvoorbeeld: Niet onder werktijd / alleen na 17:00 uur / alleen bij officiële bedrijfsborrels / nooit vlak voor en tijdens het besturen van een voertuig of machine.
• Waar mag alcohol gebruikt worden?
  • Bijvoorbeeld: Alleen in de kantine / het kantoorpand. Niet in de werkplaats / buiten / voor het bedrijfspand.
• Hoeveel alcohol mag er gebruikt worden?
  • Bijvoorbeeld: Maximaal twee glazen / naar eigen inzicht / met mate.
• Waarom mag er beperkt/geen alcohol gebruikt worden?
  • Bijvoorbeeld: Wegens de gezondheid en veiligheid van werknemers / klanten en anderen.

Beschrijf ook welke sancties er worden opgelegd als er een regel wordt overtreden. Denk aan een officiële waarschuwing, een boete, schorsing of zelfs ontslag. Bekijk goed wat wettelijk gezien de mogelijkheden zijn en schakel zo nodig een juridisch adviseur in.

Bespreek overtredingen ook tijdens het functioneringsgesprek en bied hulp. Je kunt in het alcoholbeleid omschrijven hoe je precies omgaat met het signaleren en behandelen van werknemers met een alcoholprobleem. Vaak gaat het dan om een doorverwijzing naar professionele hulpverleners.

Tip

Betrek je werknemers bij het opstellen van het alcoholbeleid, dan is er meer draagkracht. Informeer je werknemers in ieder geval goed over het opgestelde beleid. Laat ze het document waar het alcoholbeleid deel van uitmaakt tekenen 'ter kennisgeving'. Dit is juridisch niet verplicht, maar het voorkomt wel misverstanden.

Dronken werknemer ontslaan?

Mag je een werknemer ontslaan die dronken is tijdens het werk? En hoe zit het met werknemers die een alcoholverslaving hebben?

Houd rekening met de wet en rechtszaken uit het verleden. Je vindt nuttige voorbeelden en tips in het artikel Dronken werknemer ontslaan, mag dat?

Bron: Trimbos Instituut / alcoholinfo.nl

Ken jij de risico's al?

Jouw bedrijf is goud waard, voorkom uitglijders. Ontdek de gevaren in de horeca, bouw, detailhandel, groothandel, persoonlijke of zakelijke dienst­verlening en beperk je risico's.

Ga voor zekerheid