Opzegverbod arbeidscontract, wanneer?

Als er sprake is van een opzegverbod, mag jij de arbeids­overeenkomst van een werknemer niet opzeggen. Deze werknemer geniet namelijk extra ontslagbescherming. Het UWV zal in zo’n geval geen ontslagvergunning geven.

De Wet werk en zekerheid (WWZ) bevat een lange lijst met opzegverboden. In al die gevallen mag je een werknemer niet ontslaan. De bekendste opzegverboden zijn:

Opzegverbod tijdens ziekte

De wet beschermt zieke werknemers tegen ontslag. Het opzegverbod tijdens ziekte houdt in dat je de arbeids­overeenkomst met een zieke werknemer niet mag opzeggen tijdens de eerste 104 weken van zijn ziekte of arbeidsongeschiktheid. Blijft hij na die periode nog steeds ziek en/of arbeidsongeschikt? Dan zal het UWV waarschijnlijk wel overgaan tot het verlenen van een ontslagvergunning.

Een zieke werknemer?

Verzuim van personeel betekent vaak extra admini­stratie en kosten. Je wilt het liefst dat medewerkers snel weer aan de slag gaan. Een verzuim­verzekering helpt je bij de aanpak van verzuim.

Beperk je risico's

Soms kun je het opzegverbod bij ziekte omzeilen. Grote kans dat het UWV akkoord gaat met ontslag in de volgende gevallen:

1. De arbeidsongeschikte werknemer weigert passende arbeid te verrichten en werkt niet mee aan een plan van aanpak voor zijn re-integratie.
2. Je kunt aantonen dat je de werknemer moet ontslaan vanwege een andere reden dan zijn arbeidsongeschiktheid, bijvoorbeeld wegens bedrijfseconomische omstandigheden.

Let op

Heb je al een ontslagaanvraag bij het UWV ingediend en meldt de betrokken werknemer zich daarna pas ziek? Dan kan hij geen beroep doen op het opzegverbod bij ziekte.

Opzegverbod tijdens de zwangerschap

Ook (aanstaande) moeders genieten extra ontslagbescherming. Je kunt de arbeids­overeenkomst van een werkneemster niet ontbinden terwijl zij zwanger is. En ook tijdens het verlof na de bevalling mag je haar niet ontslaan, tot zes weken na dit zwangerschapsverlof.

Ontsla je een werkneemster zonder dat jij weet dat ze zwanger is? Dat maakt geen verschil. Als zij kan aantonen dat ze zwanger was op het moment dat jij haar arbeids­overeenkomst ontbond, kan ze een beroep doen op het opzegverbod bij zwangerschap.

Let op

Als werkgever mag je een zwangerschap nooit aanvoeren als reden voor een ontslag. Voor de wet valt dit onder discriminatie.

Opzegverbod tijdens or-lidmaatschap

Een werknemer die zich binnen jouw bedrijf inzet voor de medezeggenschap heeft extra rechten. Zo mag je hem vanwege zijn werk voor de ondernemingsraad (or) op geen enkele manier benadelen. Dit om te waarborgen dat hij zich onafhankelijk kan opstellen bij het uitvoeren van zijn taken. Om diezelfde reden mag je hem ook niet ontslaan.

Het opzegverbod tijdens or-werk geldt niet alleen voor zittende or-leden. Ook werknemers die plaatsvervangend lid zijn, op de kandidatenlijst staan of anderszins bij het medezeggenschapswerk betrokken zijn, genieten ontslagbescherming.

Let op

Het opzegverbod tijdens or-werk betekent niet dat je een or-lid nooit kunt ontslaan. Je mag de arbeids­overeenkomst met een or-lid wel beëindigen als:

• hij daar zelf mee instemt
• je kunt aantonen dat het gaat om ontslag wegens bedrijfseconomische redenen
• de ontslagreden los staat van het or-werk van de werknemer (bv. diefstal  of verwijtbaar handelen)

Uitzonderingen op het opzegverbod

De wet omschrijft een aantal specifieke situaties waarin het opzegverbod niet geldt. Naast de al genoemde uitzonderingen in het geval van ziekte ben je ook in de volgende situaties niet gebonden aan het opzegverbod.

• Je werknemer gaat schriftelijk akkoord met ontslag.
• Je werknemer zit nog in zijn proeftijd.
• Je ontslaat je werknemer op staande voet.
• Je werknemer bereikt de AOW-leeftijd.
• Je staakt de onderneming.
• Je onderneming gaat failliet.

Let op

In de regel geldt het opzegverbod niet bij een staking of faillissement van het bedrijf. Ook daarop is weer één uitzondering: voor werkneemsters die met zwangerschaps- of bevallingsverlof zijn, blijft het opzegverbod in deze situaties gelden.

Tip

In cao’s kunnen rond de hierboven beschreven opzegverboden afwijkende regels staan. In sommige gevallen kun je een werknemer toch ontslaan, ook al geldt er volgens de wet een opzegverbod of ontslagverbod. Controleer daarom altijd of er een verplichte cao is die voor jouw bedrijf of bedrijfstak geldt.

Test: Klaar voor personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Start de test