Ontwikkelingen arbeidsmarkt 2023

Krappe arbeidsmarkt 2023

Zeker in het midden- en kleinbedrijf (MKB) is het in 2023 moeilijk om voldoende personeel te vinden. De krapte op de arbeidsmarkt vormt de laatste jaren in veel branches een groeiend probleem.

Mensen wisselen steeds vaker van baan. De afgelopen 10 jaar is dit aantal zelfs verdubbeld.

Omdat er veel keuze is, kiezen veel werknemers voor de stabiliteit in een groter bedrijf of bij de overheid. Kleinere bedrijven zijn daarvan de dupe. Toch kun je juist de kracht van je bedrijf benadrukken, bijvoorbeeld de familiaire sfeer, de veelzijdigheid van het werk en de flexibiliteit. 

Krapte arbeidsmarkt 2023 in beeld

Volgens cijfers van het CBS waren er in de eerste helft van 2023 minder werklozen. Het aantal openstaande vacatures bleef gelijk. Daarmee blijft de spanning op de arbeidsmarkt bovengemiddeld hoog. Tegenover elke 100 werklozen staan 122 vacatures.

Kansen arbeidsmarkt 2023 voor MKB

Gelukkig zijn er nog genoeg kansen op de arbeidsmarkt. Het vergt soms wel wat creativiteit, maar je kunt nog personeel vinden. Hoe pak je dat aan?

Volgens een recente publicatie van het UWV zijn er allerlei oplossingen voor je personeels­tekort. Bijvoorbeeld:

• Referral recruitment (via-via werven)
• Functierofiel aanpassen (selecteren op vaardigheden)
• Slimme vacaturetekst maken (transparant en duidelijk).

Daarnaast zijn er nog veel kansen voor het werven over de grens. Ook door het aanbieden van flexibele arbeidsvoorwaarden kun je goede werknemers aantrekken.

Personeel uit het buitenland

Uit een analyse van het UWV blijkt dat voor 70 procent van de beroepen waarvoor er een personeels­tekort is, in een ander Europees land juist een overschot aan beschikbare werknemers is. Voor 7 procent van die krapteberoepen zijn er zelfs werknemers te vinden in vijf of meer landen binnen Europa. 

Daar liggen dus nog kansen. Op dit moment werft maar 10 procent van de Nederlandse bedrijven in het buitenland. Ook voor bedrijven in het MKB is dit een goede mogelijkheid. Maar hoe vind je die Europese werknemers?

 Lees meer over werknemers uit het buitenland werven.

Aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden

Met de juiste aanbieding kun je werknemers aantrekken en langer behouden. Niet alleen primaire arbeidsvoorwaarden, zoals het salaris en werktijden zijn belangrijk. Denk vooral ook aan secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een bonusregeling, een auto van de zaak of de nieuwste smartphone.

En wist je dat er ook tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn, zoals een prachtige werkomgeving, lekkere koffie, vers fruit en ruimte voor ontspanning? Verder zijn er ook nog quartaire arbeidsvoorwaarden, zoals de mogelijkheid om een training of opleiding te volgen. Al dit soort dingen kunnen een rol spelen in het werkgeluk van je personeel.

Strategische personeels­planning

Welke functies moet jij echt ingevuld krijgen? Soms moet je terug naar de tekentafel en de boel anders indelen. Anders blijf je worstelen met een tekort aan personeel. Met strategische personeels­planning kijk je wat er nu nodig is, maar ook op de lange termijn.

Voorkom een leegloop

• Bekijk meer slimme oplossingen voor je personeels­tekort.
• Zorg vooral dat goede werknemers niet zomaar vertrekken. Bekijk 9 tips om je personeels­verloop te verlagen.

Verdere stijging personeels­kosten 2023

Wat het niet makkelijker maakt voor veel ondernemers, is de toename in personeels­kosten. Mede door de inflatie willen werknemers meer salaris. Ook was er begin 2023 een extra stijging van het wettelijk minimumloon en op 1 juli 2023 is er weer een toename. Daardoor stijgen ook veel cao-lonen.

Wat moet je minimaal betalen in 2023? Bekijk alle bedragen per leeftijd: dit is het minimumloon 2023.

Groeien met personeel

Samen met personeel werk je aan de groei van je bedrijf. Wil je weten wat daarbij in de weg kan staan? Met een adviseur breng je dit in kaart.

Ik wil advies

Compensatie loonkosten 2023

Om werkgevers een klein beetje te compenseren voor de stijgende loonkosten, zijn er een paar extra belastingvoordelen en regelingen in 2023. Bijvoorbeeld:

• De belastingvrije reiskostenvergoeding is 21 cent per kilometer in 2023 en 22 cent per kilometer in 2024.
• De thuiswerkvergoeding is nu 2,15 euro per dag.
• In de werkkostenregeling (WKR) is meer ruimte voor cadeaus en werkmiddelen.

Gevolgen nieuwe wetten voor arbeidsmarkt 2023

Nieuwe wetten hebben ook gevolgen voor de arbeidsmarkt. De overheid probeert wat meer stabiliteit te creëren, door vaste contracten aantrekkelijker te maken en werknemers meer zekerheid te geven.

Zo is er sinds vorig jaar de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden, waardoor je werknemers meer duidelijkheid moet bieden bij het aangaan van een samenwerking. Ook zijn er nieuwe wetten op komst die flexcontracten aan banden leggen.

Verbod op nulurencontract

Eerder dit jaar liet minister Van Gennip weten dat er samen met vakbonden en werkgevers afspraken zijn gemaakt over een verbod op flexcontracten, zoals het nulurencontract.

Het is de bedoeling dat de veranderingen de komende jaren worden ingevoerd. Minister Van Gennip hoopt zelf dat in het voorjaar van 2024 de plannen door de Tweede Kamer kunnen. Na goedkeuring van de Tweede en Eerste Kamer kunnen de aangepaste wetten worden ingevoerd.

In sommige gevallen is een nulurencontract nu al verboden. Lees meer over het verboden nulurencontract.

Aanpassing ketenbepaling

Er komen waarschijnlijk ook nieuwe regels over aanpassing van de ketenbepaling voor tijdelijke contracten. Soms wordt er namelijk misbruik gemaakt van de verplichte tussenpozen van 6 maanden. De nieuwe wachttijd tussen contracten moet 5 jaar worden, ook voor uitzendkrachten.

Wat zijn de huidige regels? Lees meer over de Ketenbepaling 2023.

Wet werken waar je wilt

In de Wet werken waar je wilt staat dat je een verzoek van je werknemers om thuis te werken in principe moet accepteren, als dit mogelijk is voor het type werk dat zij doen. Dat geldt ook voor verzoeken van thuiswerkers die juist op kantoor willen gaan werken of ergens anders.

Deze wet is een aanpassing van de bestaande Wet flexibel werken. Het wetsvoorstel is aangenomen door de Tweede Kamer, maar moet nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. De invoering zal op zijn vroegst in 2024 zijn.

Voor kleine bedrijven met minder dan 10 werknemers is er een uitzondering. Lees meer over de Wet werken waar je wilt.

Nieuwe wetten arbeidsmarkt 2023 en 2024

In 2024 worden dus een paar ingrijpende veranderingen verwacht. Zo is er ook een verplichte AOV op komst voor ondernemers in het MKB en zzp'ers. Op Prinsjesdag 2023 zal er meer duidelijk worden over de toekomstplannen van het kabinet.

Het is cruciaal om op de hoogte te blijven van de belangrijkste wetten in het arbeidsrecht.

Wetswijzigingen 2023

En hoe zit het met de nieuwe pensioenwet? Ben je op zoek naar alle nieuwe wetten in 2023? Bekijk dan:

• Een overzicht met wetswijzigingen sinds 1 januari 2023.
• Een overzicht met wetswijzigingen per 1 juli 2023.

Blijf op de hoogte van belangrijke wetswijzigingen voor ondernemers in het MKB. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

Effect verzuim op arbeidsmarkt 2023

Door de toenemende werkdruk en financiële druk vallen steeds meer werknemers uit met psychische klachten. Dit zorgt voor langdurig verzuim. Vooral voor kleine bedrijven is de impact van langdurig ziekte­verzuim enorm.

Na een record in 2022 neemt kortdurend verzuim iets af in 2023, maar langdurig verzuim blijft juist toenemen.

Ziekte­verzuim in 2023

Volgens cijfers van het CBS bedroeg het ziekte­verzuim onder werknemers in Nederland 5,7 procent in het eerste kwartaal van 2023. Hoewel dit verzuim­percentage lager is dan het hoogtepunt van 6,3 procent in dezelfde periode in 2022, is het ziekte­verzuim vergeleken met de voorgaande jaren nog steeds heel hoog.

Hoe kun je het verzuim in jouw bedrijf verlagen? Ga aan de slag! Gebruik de checklist verzuim voorkomen.

Test: Klaar voor personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Start de test

Vragen over arbeidsmarkt 2023

• Waar liggen nog kansen op de krappe arbeidsmarkt 2023?Hoewel er een tekort is aan personeel in veel branches, zijn er toch nog kansen. Zo zijn er in het buitenland vaak geschikte werknemers te vinden. Je kunt ook het verschil maken met goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Bekijk meer oplossingen voor je personeels­tekort. 
• Waarom personeel omscholen?Door de krappe arbeidsmarkt is er steeds meer vraag naar specifieke vakkennis. Door personeel bij te scholen of om te scholen kun je de nodige expertise in huis houden en hoef je geen nieuwe werknemers te zoeken. Wat kun je nog meer doen? Volg de HR-trends in 2023.
• Is salarisverhoging verplicht bij inflatie?Bij een algemene prijsstijging (inflatie) in Nederland verhogen veel bedrijven hun prijzen en ook het salaris van hun werknemers. Dit gaat niet automatisch. Je bent niet verplicht een salarisverhoging te geven. Houd wel rekening met de aanpassing van je cao en het minimumloon in jouw branche. Door inflatie kunnen de salariseisen per branche veranderen.
• Welke wetswijzigingen zijn er in 2023 en 2024?Er zijn een aantal belangrijke wetswijzigingen op 1 juli 2023. Zo is er de invoering van een nieuw pensioenstelsel, een stijging van het minimumloon en zijn er andere regels voor ontslag via het UWV. In 2024 worden ingrijpende veranderingen verwacht, zoals een verbod op flexcontracten en aanpassing van de ketenbepaling. Blijf op de hoogte van nieuwe wetten via de nieuwsbrief van Ondernemen met personeel.