Vast contract, wat zijn de regels?

1. Wat is een vast contract?

Een vast contract is een arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd en wordt ook wel een vast dienstverband genoemd.

Contract zonder einddatum

In tegenstelling tot een contract voor bepaalde tijd ligt er bij deze arbeids­overeenkomst geen einddatum vast. Het is daarom een overeenkomst voor onbepaalde tijd.

2. Wanneer geef je een vast contract?

Je geeft een vast contract aan een werknemer als je overtuigd bent van zijn kwaliteiten. Je hebt vertrouwen in de werknemer en wilt hem voor langere tijd aan je binden.

Jaarcontract

In veel gevallen geef je een nieuwe werknemer eerst een tijdelijk contract – meestal een jaarcontract – dat je bij goede prestaties omzet in een arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd. Hiermee laat je zien dat je graag een langdurige samenwerking aan wilt gaan.

3. Na hoeveel tijdelijke contracten moet je een vast contract aanbieden?

Je mag als werkgever maximaal drie aansluitende contracten aanbieden over een periode van maximaal drie jaar. 

Het vierde contract geldt dan als contract voor onbepaalde tijd. Daarbij maakt het in principe niet uit wat voor type contract dit is en op welk moment het ingaat.

Wanneer de keten van deze tijdelijke contracten een periode van 36 maanden (drie jaar) overschrijdt, verandert het tijdelijke contract automatisch in een vast contract.

Als de werknemer tussen twee tijdelijke contracten minstens een halfjaar niet voor je werkt, begint de telling van het aantal contracten en de periode van drie jaar opnieuw.

Aanpassing door Wet arbeidsmarkt in balans

Met de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) op 1 januari 2020 is deze ketenregeling verruimd naar drie aansluitende contracten over een periode van drie jaar.

Daarmee is de ketenregeling weer vrijwel gelijk aan die in de periode voor de invoering van de Wet werk en zekerheid in 2015.

Verruiming ketenregeling

De verruiming van de ketenregeling is een van de maatregelen in de WAB, die het aantrekken van personeel aantrekkelijker moet maken. Daarnaast is het ontslagrecht en de WW-premie aangepast.

Hoe kun je de WAB toepassen in je bedrijf? Benut een stappenplan WAB voor ondernemers.

De ketenregeling wordt zeer waarschijnlijk opnieuw aangepast. De verplichte pauze tussen contracten gaat van 6 maanden naar 5 jaar. Dit geldt ook voor uitzendkrachten. Daarmee moet misbruik van de regeling worden voorkomen.

Ketenbepaling 2023 en 2024

Lees meer over de ketenbepaling in 2023 en 2024.

4. Vast contract, wat zijn de voordelen?

Vaste werknemers zijn goed voor de continuïteit van je bedrijf. Als je een werknemer een vast contract aanbiedt, kies je samen voor de lange termijn. Je laat zien dat je vertrouwen hebt in deze werknemer en toont je loyaal.

Groeien met personeel

Samen met personeel werk je aan de groei van je bedrijf. Wil je weten wat daarbij in de weg kan staan? Met een adviseur breng je dit in kaart.

Ik wil advies

Je vaste werknemer is een waardevolle toevoeging, een vast aanspreekpunt, zowel intern als extern, bouwt een band met klanten op, vergaart steeds meer kennis over je bedrijf en heeft de kans zich steeds verder te ontwikkelen. 

Loyaal personeel

De werknemer zal zich vanwege het vaste contract waarschijnlijk ook loyaal opstellen naar je bedrijf. Het levert hem niet alleen baanzekerheid op, het is ook financieel aantrekkelijk. Een vast contract geeft hem namelijk rust en het is bijvoorbeeld eenvoudiger om een hypotheek te krijgen.

Met een vast contract zorg je ervoor dat werknemers langer blijven. Zo kun je werken aan personeels­behoud - een cruciale factor in tijden van arbeidskrapte.

Prestaties personeel bevorderen

De werknemer wordt met dit contract beloond voor zijn goede werk en dit zal hem motiveren. Doordat hij langer in je bedrijf werkt, zal hij waarschijnlijk efficiënter werken en dat zal de prestaties bevorderen. Ook zal hij minder snel uitkijken naar een andere baan.

Een vast contract bieden is één van de manieren om een tekort aan personeel te voorkomen. Bekijk nog 7 oplossingen voor je personeels­tekort.

5. Vast contract, wat zijn de risico’s?

Als je kiest voor vaste werknemers, brengt dit ook risico’s met zich mee. Je kunt een werknemer met een vast contract niet zomaar ontslaan.

Je moet een goede reden hebben om een vast contract op te zeggen.

Ontslag bij disfunctioneren

Bij disfunctioneren moet je bijvoorbeeld heel zorgvuldig een ontslagdossier opbouwen, inclusief een verbetertraject. In veel gevallen komt bij ontslag het UWV of de kantonrechter er aan te pas.

Lees meer over ontslag via het UWV.

Van tijdelijk contract naar een vaste aanstelling

Wanneer je een werknemer een vast contract aanbiedt, wil je ervan overtuigd zijn dat dit de goede kandidaat is. Er gaat dan ook vaak een strenge sollicitatieprocedure aan vooraf die hoge kosten met zich mee kan brengen.

Veel werkgevers bieden daarom eerst tijdelijke contracten aan, voordat ze overgaan op een vast contract. Daarmee kun je eerst testen of de samenwerking goed bevalt. Je kunt natuurlijk ook een proeftijd afspreken in het contract.

Verzuim­verzekering

Een ander risico is dat een vaste medewerker ziek kan worden. Een zieke werknemer kan je bedrijf veel geld kosten. Zeker als het om langdurig verzuim gaat.

Met een verzuim­verzekering dek je de loondoorbetaling bij ziekte van je personeel. Vaak wordt je ook geholpen bij het voorkomen en beperken van ziekte­verzuim.

6. Vast contract opstellen, hoe doe je dat?

Arbeidscontracten kunnen behoorlijk verschillen, maar bevatten vaak een aantal vaste onderdelen. Van het aantal uren, het loon en het pensioen tot het aantal vakantiedagen en de opzegtermijn.

Soorten bedingen

In een arbeidscontract kun je verder bijzondere afspraken (bedingen) opnemen over onder andere de volgende onderwerpen:

• Proeftijd
• Concurrentiebeding of relatiebeding
• Geheimhoudingsbeding
• Studiekostenbeding
• Verbod op nevenwerkzaamheden

Bekijk een uitgebreide uitleg over het opstellen van een vast contract in het artikel over voorbeelden van een arbeidscontract.

Arbeidsrecht toepassen

Houd je altijd aan de wetten in het arbeidsrecht. Er zijn veel wetten en regels voor ondernemers met personeel. Zo moet je minimaal het wettelijk minimumloon betalen en jaarlijks vakantiegeld uitkeren. 

Daarnaast kunnen er extra regels gelden door een cao in jouw branche. Als je bedrijf aan een cao moet voldoen hebben je werknemers meer rechten. Verder kun je zelf afspraken maken in het arbeidscontract.

Nieuwe wetten over vast contract

De overheid probeert wat meer stabiliteit te creëren op de arbeidsmarkt door vaste contracten aantrekkelijker te maken en werknemers meer zekerheid te geven.

Zo is er sinds vorig jaar de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden. Hierdoor moet je werknemers meer duidelijkheid moet bieden bij het aangaan van een vast contract. Ook zijn er nieuwe wetten op komst die flexcontracten aan banden leggen.

 Blijf op de hoogte van nieuwe wetten en regels. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

7. Hoe ziet een vast contract eruit?

Op de website Werk.nl (onderdeel van het UWV) staat een voorbeeld van een vast contract.

Download voorbeeld contract (doc) 

Dit modelcontract bevat standaardonderdelen die je kunt aanvullen met specifieke afspraken. Dit is een standaardcontract. Bekijk dus goed wat op jouw bedrijf van toepassing is. Laat je altijd adviseren door een jurist voordat je een voorbeeldcontract gebruikt.

Bekijk meer voorbeelden van een arbeidscontract.

8. Vast contract beëindigen, hoe doe je dat?

Een vast dienstverband loopt af wanneer je als werkgever het contract beëindigt of als de werknemer ontslag neemt.

De beëindiging van een vast contract gebeurt vaak met wederzijds goedvinden of met ontslag via het UWV of de kantonrechter.

Wettelijke regels rond ontslag

Een werkgever moet zich bij het beëindigen van een vast contract aan de wettelijke regels rond ontslag houden.

Er zijn verschillende mogelijkheden om het contract te beëindigen:

• ontslag tijdens proeftijd
• ontslag met wederzijds goedvinden
• ontslag via het UWV of via de kantonrechter
• ontslag op staande voet

9. Wat is de opzegtermijn bij een vast contract?

Als je een vast contract van een werknemer wilt beëindigen, ben je gebonden aan een opzegtermijn. Deze termijn hangt af van hoe lang deze werknemer in dienst is.

Wettelijke opzegtermijn werkgever:

Langere opzegtermijn

Je mag een langere opzegtermijn afspreken, maar deze moet je in het contract vastleggen. De opzegtermijn van jou als werkgever moet in dit geval twee keer zo lang zijn als die van de werknemer.

Spreek je een opzegtermijn van drie maanden af met je werknemer, dan heb je zelf als werkgever dus een opzegtermijn van zes maanden.

Een werknemer moet zich aan de opzegtermijn houden die in zijn contract staat. De standaard wettelijke opzegtermijn voor een vast contract is één kalendermaand, tenzij het anders is afgesproken. De opzegtermijn gaat altijd in op de eerste dag van de maand na opzegging.

Lees meer over de opzegtermijn werknemer en werkgever.

Test: Klaar voor personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Start de test

Meer vragen over vast arbeidscontract

• Wat voor soorten arbeidscontracten zijn er?

  Er zijn allerlei soorten arbeids­overeenkomsten. Je kunt kiezen voor een arbeidscontract voor onbepaalde tijd (vast contract) of bepaalde tijd (tijdelijk contract), zoals een jaarcontract. Daarnaast heb je een uitzendovereenkomst, een detacheringscontract, een overeenkomst van opdracht en een oproepcontract.

• Hoe kan ik een arbeidscontract verlengen?

  Bij het verlengen van een tijdelijke arbeids­overeenkomst heb je te maken met de aanzegplicht. Dit betekent dat je een werknemer uiterlijk één maand voor de einddatum van zijn contract schriftelijk moet informeren over de verlenging. Bij een vast contract hoef je dat niet te doen, want er is geen einddatum.

• Wanneer moet ik een vast contract geven?Je mag als werkgever maximaal drie tijdelijke contracten aanbieden over een periode van maximaal drie jaar. Het vierde contract geldt dan als arbeids­overeenkomst voor onbepaalde tijd. Ook als je (per ongeluk) opnieuw een tijdelijk contract geeft wordt dit automatisch gezien als een contract voor onbepaalde tijd.
• Mag je een vast contract wijzigen?

  Een vast contract aanpassen kan op meerdere manieren. Bijvoorbeeld door nieuwe afspraken te maken met je werknemer, een nieuw contract op te stellen of een toevoeging te doen. In sommige gevallen kun je een vast contract eenzijdig wijzigen, zonder toestemming van je werknemer. Bijvoorbeeld om arbeidsvoorwaarden aan te passen als je daar een goede reden voor hebt. Daarom is het handig een eenzijdig wijzigingsbeding op te nemen in het contract.

• Hoe kan ik een contract opzeggen?

  Dat is afhankelijk van het type contract. In alle gevallen heb je te maken met een opzegtermijn. Deze termijn is standaard 1 maand, maar kan ook afhangen van hoe lang de werknemer in dienst is. De opzegtermijn kun je vastleggen in het contract. Bij het ontbinden van een vast contract moet je rekening houden met de regels voor ontslag.

• Waar vind ik een voorbeeld vast contract?

  Er zijn online verschillende voorbeelden, modelcontracten, sjablonen en tools te vinden die je kunt gebruiken om je eigen arbeids­overeenkomst te maken. Houd wel rekening met de nieuwste wetgeving. Bekijk een paar voorbeelden van een arbeidscontract.

• Wat is een flexibel contract?

  Een flexibele arbeids­overeenkomst heeft variabele uren. Bekende voorbeelden zijn het nulurencontract en het min-maxcontract. In beide gevallen kun je de werknemer flexibel inzetten, bijvoorbeeld in drukke periodes of in vakantietijd.