Ontwikkelingen arbeidsmarkt 2024

Krappe arbeidsmarkt

Zeker in het midden- en kleinbedrijf (MKB) is het ook in 2024 moeilijk om voldoende personeel te vinden. De krapte op de arbeidsmarkt vormt de laatste jaren in veel branches een groeiend probleem.

Mensen wisselen steeds vaker van baan. De afgelopen 10 jaar is dit aantal zelfs verdubbeld.

Omdat er veel keuze is, kiezen veel werknemers voor de stabiliteit in een groter bedrijf of bij de overheid. Kleinere bedrijven zijn daarvan de dupe. Toch kun je juist de kracht van je bedrijf benadrukken, bijvoorbeeld de familiaire sfeer, de veelzijdigheid van het werk en de flexibiliteit. 

Krapte arbeidsmarkt in beeld

In het eerste kwartaal van 2024 waren er meer vacatures dan werklozen: 110 vacatures ten opzichte van 100 werklozen. Daarmee liep de spanning op de arbeidsmarkt iets terug, maar deze bleef hoog. In het vierde kwartaal van 2023 waren er 114 vacatures tegenover 100 werklozen. 

Inmiddels zijn er al tien kwartalen op rij meer vacatures dan werklozen.

Steeds meer banen en werkenden

• Het aantal banen blijft nog altijd groeien. In het eerste kwartaal van 2024 waren er 11.572 banen. In een jaar tijd kwamen er 117 duizend banen bij. 
• In het eerste kwartaal van 2024 hadden 9,8 miljoen mensen betaald werk. Dat is 73,3 procent van de bevolking van 15 tot 75 jaar. In het eerste kwartaal van 2024 groeide het aantal werkenden met 17 duizend.  
• In het eerste kwartaal van 2024 waren 373 duizend mensen werkloos. Dat is 3,7 procent van de beroepsbevolking. Het aantal werklozen steeg ten opzichte van het voorgaande kwartaal met 13 duizend.

Trends arbeidsmarkt 2024

Benieuwd naar de verdere verwachtingen voor 2024? Bekijk de HR trends 2024.

 

Wat zijn de laatste cijfers? Bekijk het dashboard arbeidsmarkt van CBS.

Kansen arbeidsmarkt 2024 voor MKB

Gelukkig zijn er nog genoeg kansen op de arbeidsmarkt. Het vergt soms wel wat creativiteit, maar je kunt nog personeel vinden. Hoe pak je dat aan?

Volgens een recente publicatie van het UWV zijn er allerlei oplossingen voor je personeels­tekort. Bijvoorbeeld:

• Referral recruitment (via-via werven)
• Functierofiel aanpassen (selecteren op vaardigheden)
• Slimme vacaturetekst maken (transparant en duidelijk).

Daarnaast zijn er nog veel kansen voor het werven over de grens. Ook door het aanbieden van flexibele arbeidsvoorwaarden kun je goede werknemers aantrekken.

Personeel uit het buitenland

Uit een analyse van het UWV blijkt dat voor 70 procent van de beroepen waarvoor er een personeels­tekort is, in een ander Europees land juist een overschot aan beschikbare werknemers is. Voor 7 procent van die krapteberoepen zijn er zelfs werknemers te vinden in vijf of meer landen binnen Europa. 

Daar liggen dus nog kansen. Op dit moment werft maar 10 procent van de Nederlandse bedrijven in het buitenland. Ook voor bedrijven in het MKB is dit een goede mogelijkheid. Maar hoe vind je die Europese werknemers?

 Lees meer over werknemers uit het buitenland werven.

Aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden

Met de juiste aanbieding kun je werknemers aantrekken en langer behouden. Niet alleen primaire arbeidsvoorwaarden, zoals het salaris en werktijden zijn belangrijk. Denk vooral ook aan secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een bonusregeling, een auto van de zaak of de nieuwste smartphone.

En wist je dat er ook tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn, zoals een prachtige werkomgeving, lekkere koffie, vers fruit en ruimte voor ontspanning? Verder zijn er ook nog quartaire arbeidsvoorwaarden, zoals de mogelijkheid om een training of opleiding te volgen. Al dit soort dingen kunnen een rol spelen in het werkgeluk van je personeel.

Strategische personeels­planning

Welke functies moet jij echt ingevuld krijgen? Soms moet je terug naar de tekentafel en de boel anders indelen. Anders blijf je worstelen met een tekort aan personeel. Met strategische personeels­planning kijk je wat er nu nodig is, maar ook op de lange termijn.

Voorkom een leegloop

• Bekijk meer slimme oplossingen voor je personeels­tekort.
• Zorg vooral dat goede werknemers niet zomaar vertrekken. Bekijk 9 tips om je personeels­verloop te verlagen.

Verdere stijging personeels­kosten 2024

Wat het niet makkelijker maakt voor veel ondernemers, is de toename in personeels­kosten. Mede door de inflatie willen werknemers meer salaris. Ook was er op 1 januari 2024 een extra stijging van het wettelijk minimumloon, door de introductie van een wettelijk uurloon. Op 1 juli 2024 wordt er weer een toename verwacht. Daardoor stijgen ook veel cao-lonen.

Wat moet je minimaal betalen in 2024? Bekijk alle bedragen per leeftijd: minimumloon 2024.

Groeien met personeel

Samen met personeel werk je aan de groei van je bedrijf. Wil je weten wat daarbij in de weg kan staan? Met een adviseur breng je dit in kaart.

Ik wil advies

Compensatie loonkosten 2024

Om werkgevers een klein beetje te compenseren voor de stijgende loonkosten, zijn er een paar extra belastingvoordelen en regelingen in 2024. Bijvoorbeeld:

• De belastingvrije reiskostenvergoeding is 23 cent per kilometer in 2024.
• De thuiswerkvergoeding is nu 2,35 euro per dag.
• In de werkkostenregeling (WKR) is er opnieuw ruimte voor cadeaus en werkmiddelen.

Gevolgen nieuwe wetten voor arbeidsmarkt 2024

Nieuwe wetten hebben ook gevolgen voor de arbeidsmarkt. De overheid probeert wat meer stabiliteit te creëren, door vaste contracten aantrekkelijker te maken en werknemers meer zekerheid te geven.

Zo zijn er nieuwe wetten op komst die flexcontracten aan banden leggen. Het nulurencontract wordt waarschijnlijk verboden. In plaats daarvoor komt er een verplicht basiscontract voor flexwerkers.

Verbod op nulurencontract

Eerder dit jaar liet minister Van Gennip weten dat er samen met vakbonden en werkgevers afspraken zijn gemaakt over een verbod op flexcontracten, zoals het nulurencontract.

Het is de bedoeling dat de veranderingen de komende jaren worden ingevoerd. Minister Van Gennip hoopt zelf dat in het voorjaar van 2024 de plannen door de Tweede Kamer kunnen. Na goedkeuring van de Tweede en Eerste Kamer kunnen de aangepaste wetten worden ingevoerd.

In sommige gevallen is een nulurencontract nu al verboden. Lees meer over het verboden nulurencontract.

Aanpassing ketenbepaling

Er komen waarschijnlijk ook nieuwe regels over aanpassing van de ketenbepaling voor tijdelijke contracten. Soms wordt er namelijk misbruik gemaakt van de verplichte tussenpozen van 6 maanden. De nieuwe wachttijd tussen contracten moet 5 jaar worden, ook voor uitzendkrachten.

Wat zijn de huidige regels? Lees meer over de Ketenbepaling 2024.

Wet werken waar je wilt

In de Wet werken waar je wilt staat dat je een verzoek van je werknemers om thuis te werken in principe moet accepteren, als dit mogelijk is voor het type werk dat zij doen. Dat geldt ook voor verzoeken van thuiswerkers die juist op kantoor willen gaan werken of ergens anders.

Deze wet is een aanpassing van de bestaande Wet flexibel werken. Het wetsvoorstel is aangenomen door de Tweede Kamer, maar moet nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. De invoering zal op zijn vroegst in 2024 zijn.

Voor kleine bedrijven met minder dan 10 werknemers is er een uitzondering. Lees meer over de Wet werken waar je wilt.

Nieuwe wetten arbeidsmarkt 2024

In 2024 worden dus een paar ingrijpende veranderingen verwacht. Zo is er ook een verplichte AOV op komst voor ondernemers in het MKB en zzp'ers. Op Prinsjesdag 2024 zal er meer duidelijk worden over de toekomstplannen van het kabinet.

Het is cruciaal om op de hoogte te blijven van de belangrijkste wetten in het arbeidsrecht.

Wetswijzigingen 2024

En hoe zit het met de nieuwe pensioenwet? Ben je op zoek naar alle nieuwe wetten in 2024? Bekijk dan:

• Een overzicht met wetswijzigingen sinds 1 januari 2024.
• Een overzicht met wetswijzigingen per 1 juli 2024.

Blijf op de hoogte van belangrijke wetswijzigingen voor ondernemers in het MKB. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief.

Effect verzuim op arbeidsmarkt 2024

Door de toenemende werkdruk en financiële druk vallen steeds meer werknemers uit met psychische klachten. Dit zorgt voor langdurig verzuim. Vooral voor kleine bedrijven is de impact van langdurig ziekte­verzuim enorm.

Na een record in 2022 nam kortdurend verzuim iets af in 2023, maar langdurig verzuim blijft juist toenemen. Eind 2023 was er opnieuw een piek in ziekte­verzuim.

Ziekte­verzuim in 2024

Het ziekte­verzuim was begin 2024 nog steeds heel hoog in vergelijking met de voorgaande jaren. Het verzuim­percentage ligt ongeveer rond de 5 procent. 

Ook door ongelukken kunnen werknemers lang uit de running zijn. In 2023 had 2,7 procent van alle werknemers een arbeidsongeval met lichamelijk letsel of geestelijke schade. In bepaalde branches lopen werknemers meer risico's. Bekijk de top 10 gevaarlijke beroepen.

Hoe kun je het verzuim in jouw bedrijf verlagen? Ga aan de slag! Gebruik de checklist verzuim voorkomen.

Test: Klaar voor personeel?

Test jezelf en je bedrijf. Beantwoord tien vragen met ja of nee en zie direct of je klaar bent voor (meer) personeel.

Start de test

Vragen over arbeidsmarkt 2024

• Waar liggen nog kansen op de krappe arbeidsmarkt 2024?

  Hoewel er een tekort is aan personeel in veel branches, zijn er toch nog kansen. Zo zijn er in het buitenland vaak geschikte werknemers te vinden. Je kunt ook het verschil maken met goede primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Bekijk meer oplossingen voor je personeels­tekort. 

• Waarom personeel omscholen?

  Door de krappe arbeidsmarkt is er steeds meer vraag naar specifieke vakkennis. Door personeel bij te scholen of om te scholen kun je de nodige expertise in huis houden en hoef je geen nieuwe werknemers te zoeken. Wat kun je nog meer doen? Volg de HR-trends in 2024.

• Is salarisverhoging verplicht bij inflatie?

  Bij een algemene prijsstijging (inflatie) in Nederland verhogen veel bedrijven hun prijzen en ook het salaris van hun werknemers. Dit gaat niet automatisch. Je bent niet verplicht een salarisverhoging te geven. Houd wel rekening met de aanpassing van je cao en het minimumloon in jouw branche. Door inflatie kunnen de salariseisen per branche veranderen.

• Welke wetswijzigingen zijn er in 2024?

  Er zijn een aantal belangrijke wetswijzigingen op 1 januari 2024 en op 1 juli 2024. Zo is er de invoering van een nieuw pensioenstelsel, een stijging van het minimumloon en zijn er andere regels voor ontslag via het UWV. In 2024 en 2025 worden ingrijpende veranderingen verwacht, zoals een verbod op flexcontracten en aanpassing van de ketenbepaling. Blijf op de hoogte van nieuwe wetten via de nieuwsbrief van Ondernemen met personeel.