Wat je moet weten over het arbeidsrecht

Arbeidsrecht in het Burgerlijk Wetboek

Het Burgerlijk Wetboek bevat de belangrijkste regels van het arbeidsrecht. Deze regels vind je in boek 7 titel 10 van dit wetboek. Het gaat om bepalingen over het begin en het einde van de arbeids­overeenkomst en regels waaraan werkgevers en werknemers zich moeten houden. Afzonderlijke wetten vullen deze regels aan.

Enkele belangrijke onderwerpen:

• definitie arbeids­overeenkomst (artikel 7:610 Burgerlijk Wetboek)
• inhoud arbeids­overeenkomst (artikel 7:655 Burgerlijk Wetboek)
• proeftijd (artikel 7:652 Burgerlijk Wetboek)
• goed werkgeverschap (artikel 7:611 Burgerlijk Wetboek)
• opzegverboden (artikel 7:670 Burgerlijk Wetboek)
• ontslag op staande voet (artikel 7:677 en artikel 7:678 Burgerlijk Wetboek)

Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945

Er zijn meerdere manieren om een werknemer te ontslaan. De werknemer kan het ontslag aanvechten via de kantonrechter. Een andere belangrijke ontslagroute loopt via het UWV. De regels hiervoor staan in het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945.

Ben jij aantrekkelijk?

Hoe zorg je dat personeel gemotiveerd blijft? Laat zien dat je een goede werkgever bent. Met deze gratis test ontdek je of jij klaar bent voor nieuw personeel.

Start checklist

In dit besluit is vastgelegd dat je een ontslagvergunning nodig hebt voor het opzeggen van het arbeidscontract van een werknemer. Deze werkwijze is kort na de Tweede Wereldoorlog ingevoerd als waarborg voor de stabiliteit van de arbeidsmarkt en is tot op de dag van vandaag blijven bestaan.

Wetgeving gelijke behandeling

Het verbod op discriminatie is geregeld in artikel 1 van de Grondwet. In een groot aantal andere wetten wordt dit verbod verder uitgewerkt. Relevante wetten voor werkgevers zijn onder meer:

• Algemene wet gelijke behandeling
• Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen
• Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid
• Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
• Wet onderscheid arbeidsduur
• Wet onderscheid bepaalde en onbepaalde tijd

Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag

In de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag staat dat je ten minste het minimumloon moet betalen aan werknemers tussen de 22 jaar en de AOW-leeftijd.

Voor jongere werknemers van 15 tot 22 jaar geldt het minimumjeugdloon. Bovenop het minimumloon ben je - voor alle leeftijden - ook verplicht vakantiegeld te betalen van minstens 8 procent van het bruto jaarloon.

Wetgeving collectieve arbeids­overeenkomsten

Een collectieve arbeids­overeenkomst of cao is een collectief contract tussen één of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties (meestal vakbonden). Zij leggen daarin afspraken over arbeidsvoorwaarden vast. Deze afspraken zijn van toepassing op een onderneming of een bedrijfstak.

De Wet cao legt uit wat een cao is en wie deze mag afsluiten. Als de partijen van een cao de gemaakte afspraken van toepassing laten verklaren op alle werkgevers en werknemers in een bedrijfstak, spreken we van een algemeenverbindendverklaring (avv). De regels daarvoor staan in de Wet avv.

Arbeidstijdenwet

In de Arbeidstijdenwet staat hoe lang werknemers in een bepaalde periode mogen werken en wanneer ze recht hebben op pauze of rusttijd. Deze regels gelden voor iedereen van achttien jaar en ouder die voor een werkgever werkt, dus ook voor stagiairs, uitzendkrachten en gedetacheerden. Voor jongeren gelden aangepaste regels.

Arbeidsomstandighedenwet

De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) regelt hoe bedrijven ervoor moeten zorgen dat werknemers de mogelijkheid hebben veilig en gezond te werken. De overheid wil daarmee werkgerelateerde ongevallen en ziekten voorkomen.

Tip

Bekijk de laatste wijzigingen in de Arbowet.

Wet arbeid en zorg

De Wet arbeid en zorg (WAZO) gaat over verlofregelingen waar werknemers recht op hebben, namelijk:

• zwangerschaps- en bevallingsverlof
• geboorteverlof
• adoptieverlof
• calamiteitenverlof
• kortdurend en langdurend zorgverlof
• ouderschapsverlof

Meer hierover lees je op onze pagina over vakantie en verlof.

Wet arbeidsmarkt in balans (WAB)

Vanaf 1 januari 2020 is de Wet arbeidsmarkt in balans van kracht. De WAB bevat een reeks samenhangende maatregelen die in verschillende categorieën zijn onder te verdelen, namelijk: ontslagrecht, flexibele arbeid en WW-premie. Wat gaat er precies veranderen? Lees het artikel Wet arbeidsmarkt in balans, zo zit het.